Τίτλος:	Όταν σφίγγουν το χέρι
Χρονολογία:	1966
Εξειδίκευση τύπου:	Έντεχνο
Δημιουργός:	Θεοδωράκης, Μίκης
Γλώσσα:	Ελληνικά
Συντελεστής:	Στιχουργός: Ρίτσος, Γιάννης
Κάτοχος πνευματικών δικαιωμάτων:	Ελληνική Ένωση για τη Μουσική Εκπαίδευση Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη "Λίλιαν Βουδούρη", Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής
Άδεια Χρήσης:	Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση
Περιγραφή:	Άλμπουμ «Ρωμιοσύνη» (Πρώτη εκτέλεση: Μπιθικώτσης, Γρηγόρης) Πρώτη κυκλοφορία δίσκου: 1966
Λέξεις κλειδιά:	ζωή ανηφόρα ήλιος σημαία σφίξιμο ταμπούρλο χαμόγελο
Εναλλακτικός Δικτυακός τόπος:	www.nakas.gr
Εκπαιδευτικό επίπεδο:	Μουσικό Γυμνάσιο Α' Γυμνασίου Β' Γυμνασίου Γ' Γυμνασίου Α' Λυκείου Β' Λυκείου Γ' Λυκείου Γενικό Μουσικό Λύκειο Μαθητικές χορωδίες και ορχήστρες
Τόπος δημιουργίας:	Ελλάδα
Πνευματικά δικαιώματα:	Εκδόσεις Φίλιππος Νάκας
Τονικότητα:	Ελάσσονα
Εκδήλωση/Γεγονός:	17η Νοεμβρίου
Μουσικό μέτρο:	2/4 (δύο τέταρτα), 3/4 (τρία τέταρτα)
Αριθμός φωνών:	Μονόφωνο
Πρώτες λέξεις:	Όταν σφίγγουν το χέρι
Φωνητική έκταση:	Έβδομη μικρή
Ψυχοπαιδαγωγικοί στόχοι:	Ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Προσωπική έκφραση. Συνειδητοποίηση της αξίας και της σημασίας της μελοποίησης του ποιητικού λόγου. Συνειδητοποίηση της αξίας της δημιουργικότητας στην τέχνη.
Μουσικοί στόχοι:	Μέτρο, παλμός, ρυθμός. Αλλαγή μέτρου (από 2/4 σε 3/4 και ξανά σε 2/4). Σύμβολα επανάληψης. Εκτέλεση από παρτιτούρα. Ενεργητική ακρόαση. Εξοικείωση με τους όρους legato και staccato. Έλεγχος της φωνής. Αντίληψη του τραγουδιού ως φορέα ιδεών.
Ιδέες διδασκαλίας:	Συνοπτική αναφορά στον συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη και τον ποιητή Γιάννη Ρίτσο. Μελέτη και ερμηνεία του ποιήματος μέσω συζήτησης. Εστίαση στις ιδέες της αλληλεγγύης και της αλληλοβοήθειας. Σύνδεση με τον τίτλο «Ρωμιοσύνη». Εκτέλεση του τραγουδιού με legato και με staccato. Σχολιασμός της διαφοράς στο ύφος ανάμεσα στους δύο τρόπους άρθρωσης. Αναπαραγωγή και ακρόαση του κομματιού μέσα από ηχητικό υλικό σε διάφορες εκτελέσεις (CD). Συγκριτική ακρόαση. Χρήση ρυθμικών κρουστών οργάνων με στόχο την ενίσχυση των ισχυρών μερών του μέτρου. Συνοδεία του τραγουδιού με συγχορδίες σε κιθάρα ή πιάνο-αρμόνιο από τους μαθητές. Συζήτηση για τη σημασία της μελοποιημένης ποίησης και για το έργο του Μίκη Θεοδωράκη που έκανε τον ποιητικό λόγο πιο προσιτό στο λαό. Εξήγηση της καινοτομίας της ένταξης του μπουζουκιού στην ενορχήστρωση του τραγουδιού.
Διαθεματικές έννοιες:	Αντίθεση - Σύγκρουση (μέσα από τις έννοιες του τραγουδιού). Αλληλεπίδραση (η ιδέα του ελληνισμού στον ποιητικό λόγο, στη λογοτεχνία, στη ζωγραφική και τη μουσική).
Σχετιζόμενα μαθήματα:	Ανθολόγιο λογοτεχνικών κειμένων Κοινωνική και πολιτική αγωγή
Εμφανίζεται στις συλλογές:	Τα τραγούδια